Het doet menig braaf belastingophoestend burger het bloed koken: de artikeltjes op de nu.nl’en van deze wereld die melden hoeveel miljard euro een internetbedrijf zoals Google nu weer heeft ‘weggesluisd’ via Nederland.¹ Een boos makend artikel is altijd goed voor de clicks en nieuwssites maken in de titel dan ook gretig gebruik van chargerende woorden als ‘wegsluizen’ om de boel nog eens extra goed op te stoken (ik dacht: ik probeer het ook een keer). Bij Google is echter hooguit sprake van oneigenlijk gebruik van de goedbedoelde filosofie van de internationaal open economie die Nederland aanhangt. 

Tenminste, zo valt het te interpreteren in de Factsheet van de overheid met betrekking tot de aanpak van belastingontwijking en belastingontduiking.² Helaas voor Google en andere internetbedrijven ziet de overheid nu in dat Nederland door zijn open economische instelling weleens “ten onrechte” wordt weggezet als een belastingparadijs in verband met doorstroompraktijken door internetbedrijven. Dat moeten we niet hebben, want dit beeld kan volgens de overheid ons “belastingmoraal ondermijnen”.

Nederland stroopt dus de mouwen op en hoewel de EU slechts vijf landen op de zwarte lijst van laagbelastende landen heeft staan laat Nederland zien dat het menens is door liefst 21 landen op de zwarte lijst te zetten. Als onderdeel van dit aanvalsplan moeten vanaf 2021 bedrijven die gevestigd zijn in de landen die voorkomen op deze zwarte lijst 20,5% belasting betalen over de rente en royalty’s die zij uit Nederland ontvangen. Dat is iets waar internetgiganten als Google, Facebook en Twitter, die jaarlijks miljarden euro’s doorsluizen, stevig door geraakt zullen worden.

Maar gelukkig voor de grote internetbedrijven wil het op Europees vlak nog niet echt lukken met het invoeren van een ingrijpende internetbelasting: EU-lidstaten hebben een vetorecht over belastingzaken en pogingen om iets te doen aan de lage belasting van internetbedrijven stuiten nu nog op weerstand bij Scandinavië en Googles ‘partner in crime’ Ierland.³ 

Mede hierdoor kijken veel (EU-)landen met een schuin oog naar mogelijke alternatieve maatregelen op OESO-niveau, wat zou betekenen dat ook landen als Japan en de Verenigde Staten meedoen aan een eventuele aanpak van internetbedrijven. Nederland heeft hier ook wel oren naar. Het is echter geenszins zeker of een akkoord op dit niveau gerealiseerd zal worden. Ondanks de hobbels die er internationaal nog genomen moeten worden schiet Nederland alvast in zijn geliefde rol als braafste jongetje van de klas. 

We zullen zien hoe het gaat lopen. Wie weet kunnen we over ongeveer 50 jaar onze feesthoed opzetten als de internetbelasting haar jubileum viert, net zoals we dat nu kunnen doen bij onze omzetbelasting die zojuist Abraham heeft gezien.⁴ Misschien over 50 jaar geen artikelen meer die ons bloed doen koken, maar in plaats daarvan een hoge belastingmoraal bij de burger die maar wat graag die belasting ophoest. En wie weet is er dan wel een leuke Google Doodle op de dag dat de internetbelasting haar heuglijke jubileum bereikt. Of zou Google het niet zo sportief opvatten?

mr. Floris Koen
Contentmanager PE-Academy

¹ https://www.nu.nl/ondernemen/5661902/google-sluist-199-miljard-euro-weg-via-nederland.html#coral_talk_wrapper
² https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2018/02/23/factsheet-fiscale-beleidsagenda-en-aanpak-belastingontwijking-en-belastingontduiking
³ https://fd.nl/economie-politiek/1280720/frans-duitse-as-kleedt-internetbelasting-plots-uit
⁴ https://nos.nl/artikel/2266108-btw-50-jaar-na-invoering-nog-steeds-een-prachtige-belasting.html